Çok çalış, az kazan: Yunanistan’da geçinmek artık lüks
Yunanistan’da ortalama maaşlar Avrupa’nın en düşükleri arasında yer alırken, temel tüketim ürünlerinin fiyatları ise en yüksek seviyelere tırmanmış durumda. Eurostat ve ulusal istatistikler, gerçek ekonomideki tabloyu net şekilde ortaya koyuyor.
Eurostat verilerine göre Yunanistan, ortalama yıllık tam zamanlı maaş açısından Avrupa Birliği’nin son sıralarında. Ülkede ortalama yıllık maaş yaklaşık 18.000 euro, Bulgaristan’ın hemen üzerinde. AB ortalaması ise 39.800 euro. Nüfus ve üretim profili açısından benzer ülkeler çok daha yukarıda: İspanya’da ortalama maaş 40.800 euro, İtalya’da 23.500 euro.
Bir Yunan çalışanı, AB ortalamasının yarısından daha az kazanıyor. Üstelik OECD’ye göre Yunanistan hala Avrupa’nın en çok çalışan ülkelerinden biri. Çok çalışma – düşük gelir, denklemine yol açan düşük verimlilik, küçük ölçekli işletmeler ve düşük katma değerli hizmetlere bağımlılık, uzun çalışma saatlerini yüksek gelire dönüştürmeyi engelliyor.
TEMEL ÜRÜNLERDE FİYAT PATLAMASI
Bu ekonomik tabloya, temel tüketim ürünlerindeki sert fiyat artışları eşlik ediyor. ELSTAT’ın verilerine göre son üç yılda fiyat artışları şöyle:
Ekmek: %25,6
Et: %38,3
Balık: %21,8
Süt ürünleri: %32,5
Çikolata: %39,8
Kahve: %36,2
Yağ: %23,8
Ekim ayında enflasyon %2’ye gerilemiş olsa bile biriken mali yük çok daha büyük. Market sepeti, 2022’ye kıyasla neredeyse üçte bir oranında pahalı. Buna karşın maaş artışları son derece sınırlı kaldı.
Çalışanların satın alma gücü belirgin biçimde azalmış durumda. Asgari ücretteki artışlara rağmen net gelirler Euro Bölgesi’nin en düşükleri arasında kalıyor; orta sınıf ise vergi, kira ve günlük harcamalar arasında sıkışmış durumda.
EKONOMİDE ÇİFTE BASKI
Uzun yıllar boyunca büyümenin ana motoru olan tüketim zayıflama sinyalleri veriyor. İşletmeler ise fiyatlarını rekabetçi tutmaya çalışırken, maaşları artırma imkanı bulamıyor. Yaşam maliyeti artarken verimlilik artmıyor, verimlilik artmadığı için de ücretler yükselmiyor.
