Et, süt ve peynir fiyatlarında sert yükseliş kapıda
Koyun çiçeği salgını nedeniyle Yunanistan’da et, süt ve süt ürünleri fiyatları sert baskı altında olduğu belirtildi. Hastalığın yayılması sonucu binlerce küçükbaş hayvanın zorunlu olarak itlaf edilmesi, arzda ciddi daralmaya yol açtı.
Piyasa uzmanlarına göre, koyun-keçi eti fiyatları hızla yükseliyor. Yunanistan İstatistik Kurumu’nun (ELSTAT) verilerine göre, Temmuz ayında et fiyatları yıllık bazda %6,2 arttı. Salgının kontrol altına alınamaması halinde yeni zamların yolda olduğu belirtiliyor. Üreticiler, bugün 4 – 4,5 euro/kg seviyesinde olan koyun eti fiyatının 6 euroya kadar çıkabileceğini söylüyor. Bu artış doğrudan tüketiciye yansıyacak: şu anda 9,5 – 11 euro/kg olan but fiyatının 12,5 euroya, 10 – 12 euro/kg olan pirzolanın ise 13,5 euroya yükselmesi bekleniyor.
Fiyat baskısı yalnızca etle sınırlı değil. Üreticiler, Ekim ayından itibaren beyaz peynir ve özellikle fiyata büyük katkısı olan fıçı feta peynirinde %10’a varan zamların kaçınılmaz olduğunu söylüyor. Bir televizyonunda paylaşılan verilere göre, 2024’te 1,73 euro olan çiğ süt fiyatı bu yıl 1,84 euroya yükseldi. Salgın nedeniyle olası bir karantina durumunda ise fiyatın 2,08 euroya fırlaması bekleniyor. Aynı şekilde, 2024’te 13,34 euro olan fıçı feta peynirinin kilosu 2025’te 13,86 euroya çıktı; olası karantina senaryosunda bu fiyatın 16,63 euroya kadar yükselebileceği öngörülüyor.
Sektör temsilcileri, fiyat artışlarının %3 ile %20 arasında değişebileceği uyarısında bulunuyor. Dana kıymanın kilosunun ise 20 euroyu bulabileceği belirtiliyor.
300 BİN HAYVAN İTLAF EDİLDİ
Tarım ve Gıda Bakanlığı verilerine göre, son haftalarda itlaf edilen küçükbaş hayvan sayısı 300 bine ulaştı. Bu rakam, ülkenin gerçek hayvan varlığının yaklaşık %3’üne tekabül ediyor.
BAKANLIKTAN ÜÇÜ AŞAMALI MÜCADELE PLANI
Tarım ve Gıda Bakan Yardımcısı Hristos Kellas, hastalıkla mücadele için üç temel tedbir alındığını açıkladı:
-Bakanlık ve yerel yönetimlere bağlı tüm veterinerlerin sahada aktif görev yapması,
-Çiftliklerde sıkı denetimler,
-Hayvan yemi ve süt toplama araçlarının geçtiği kritik noktalara dezenfeksiyon istasyonları kurulması.
Kellas, tüm bu önlemlere rağmen vaka artışının devam etmesi halinde ülke çapında hayvan hareketlerinin tamamen durdurulacağını, et ve süt ticaretinin geçici olarak askıya alınacağını duyurdu. Böyle bir adımın, bir hafta ile on gün sürebileceğini ve piyasada ciddi arz sıkıntısına yol açacağını vurguladı.
Ayrıca Kellas, hastalık vakalarını gizleyen veya geç bildiren üreticilerin idari ve cezai yaptırımlarla karşılaşacağını, mevcut aşıların yetersiz ve etkisiz olduğunu belirtti.
